سنایی_حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقهالباب التاسع فیالحکمة والامثال و مثالب شعراء‌المدّعین ومذّمة‌الاطباء والمنجّمین (فهرست)

شمارهٔ 47-در صفت منجّم حاذق و منافق و تمثیل اصحاب دعوی به غیر معنی فی بطلان احکام النجوم و صفة هیئة‌الفلک و واضع هذاالعلم، قال النبّی علیه‌السّلام: النجوم حق و احکامها باطل، و قال علیه‌السّلام: من آمن بالنجوم فقد کفر، و قال علیه‌السّلام: تعلموا من‌النجوم ماتعرفون به ساعات اللیل والنهار، و قال امیرالمؤمنین علی‌بن ابی‌طالب علیه‌السّلام: تعلموا بالنجوم فانه علم من علوم‌النبوة و قال‌اللّٰه تعالی: والسماء ذات‌البروج، والشّمس والقمر بحسبان

1. باز اینها که مرد احکامند

2. همه در فال و زجر خودکامند

3. نفس از گردش نجوم زنند

4. سال و مه فال سعد و شوم زنند

5. همه جاسوس نجم افلاکند

6. همه با میل و تختهٔ خاکند

7. همه در راه حکم خود رایند

8. به سرِ من که ژاژ می‌خایند

9. زرق بوالعنبس است رهبرشان

10. کم ز خاکند خاک بر سرشان

11. نشنیدند نام بطلمیوس

12. پر فغان و میان تهی چون کوس

13. همه شاگرد زرق بوالعنبس

14. همه از زرق او زنند نفس

15. روز و شب در شمار هفت و چهار

16. خانهٔ جدّ و خانهٔ ادبار

17. صاحب لیل و صاحب نوبه

18. زین چنین علم توبه و به توبه

19. صاحب ساعت و دلیل نهار

20. طالع و کدخدا و جان بختار

21. صاحب وجه و نیز صاحب حدّ

22. که در احکامشان نباشد ردّ

23. سبب کدخدایی و هیلاج

24. که منجّم بدو بود محتاج

25. صاحب صورتست و ربّ‌الیوم

26. که برآنند حکیمان یک قوم

27. حکم و تأثیر و صاحب اوتاد

28. برتر از حدّ وجه و نقص و زیاد

29. گردش و رفتن و هبوط و صعود

30. که ز تأثیرشان شود موجود

31. انحطاط و حضیض و دور و شمار

32. اوج خورشید و ثابت و سیار

33. فلک‌المستقیم و جیب‌المیل

34. غایت ارتفاع و گردش لیل

35. گه رحاوی و گاه دولابی

36. گه حمایل چو تیغ اعرابی

37. بعد و بهت و تفاوت مابین

38. حاصل جیب و غایت‌الطولین

39. زیج یحیی و فاخر و مأمون

40. ارتفاع طوالع و چه و چون

41. وانکه بنهاد اوج را حرکات

42. ارتفاع و تفاوت ساعات

43. ظلّ مقیاس و نقطهٔ محسوس

44. که مقادیر زاویه است رؤس

45. طول و عرض و سطوح و نقطه و خط

46. که در احوال جمله نیست غلط


بعدیقبلی

هیچ نظری ثبت نشده

ابیات برگزیده

* ثابت و سیاره گردون من اشک است و داغ
* آه سردی کز جگر برخاست مهتاب من است
شعر کامل
صائب تبریزی
* به ذوق ناله من آسمان مستانه می رقصد
* جهان ماتم سرا گردد اگر من از نوا افتم
شعر کامل
صائب تبریزی
* کنون کوه و بیابانرا نبات از عودتر باشد
* کنون شاخ درختانرا لباس از پرنیان باشد
شعر کامل
فرخی سیستانی