فیزیک

گرما

تجربی 85

انبساط گرمایی

21 در درون یک مکعب فلزی به ضلع 20 cm حفرۀ خالی کروی به شعاع 5 cm وجود دارد. اگر در اثر افزایش دما ضلع مکعب به اندازۀ 0/004 میلی‌متر افزایش یابد، شعاع حفره ............ می‌یابد.

  1.  
    0/001
    میلی‌متر کاهش    
  2.  
    0/001
    میلی‌متر افزایش    
  3.  
    0/003
    میلی‌متر کاهش    
  4.  
    0/003
    میلی‌متر افزایش    

پاسخ: گزینۀ 2
دما افزایش پیدا کرده و مکعب منبسط شده است بنابراین شعاع حفره نیز به همان نسبت افزایش پیدا می‌کند:
 L1=20 cm , ΔL=0/004 mm
  
 R1=5 cm , ΔR=?
ΔLΔR=L1αΔTR1αΔT0/004ΔR=205
ΔR=0/001 mm
تجربی 92

انبساط گرمایی

22 از یک ورق مسی، دو صفحۀ دایره‌ای شکل به مساحت‌های S1 و S2=2S1 بریده و جدا کرده‌ایم. حال اگر به اولی گرمای Q1 و به دومی گرمای Q2=2Q1 را بدهیم و بر اثر این گرما افزایش شعاع آن‌ها به ترتیب ΔR1 و ΔR2 باشد، ΔR2ΔR1 چقدر است؟

  1.  
    2
       
  2.  
    22
       
  3.  
    2
       
  4.  
    12
       

پاسخ: گزینۀ 1
S2=2S1m2=2m1
Q=mcΔθQ2Q1=m2m1×Δθ2Δθ1
2Q1Q1=2m1m1×Δθ2Δθ1Δθ2Δθ1=1
S2=2S1πR22=2πR12
R2=2R1R2R1=2
ΔL=αL1ΔθΔR2ΔR1=R2R1×Δθ2Δθ1
ΔR2ΔR1=2
ریاضی 93

انبساط گرمایی

23 دمای یک قرص فلزی را 250 درجۀ سلسیوس افزایش می‌دهیم. در نتیجه مساحت آن یک درصد افزایش می‌یابد. ضریب انبساط خطی فلز در SI کدام است؟

  1.  
    2×10-5
       
  2.  
    4×10-5
       
  3.  
    2×10-6
       
  4.  
    4×10-6
       

پاسخ: گزینۀ 1
ΔA=2αA1Δθ , ΔAA1×100=1
2αΔθ=11002α×250=1100
α=2×10-5 K-1
تجربی 98

انبساط گرمایی

24 ضریب انبساط طولی آلومینیم 2/3×10-5 K-1 است و روی یک ورقۀ تخت آلومینیمی، حفرۀ دایره‌ای شکل ایجاد کرده‌ایم که مساحت آن در دمای صفر درجۀ سلسیوس 50 cm2 است. اگر دمای ورقه را به آرامی به 80 درجۀ سلسیوس برسانیم، مساحت حفره چند سانتی‌متر مربع می‌شود؟

  1.  
    49/816
       
  2.  
    49/908
       
  3.  
    50/092
       
  4.  
    50/184
       

پاسخ: گزینۀ 4
Δθ=80 °C , ΔA=2αA1Δθ
ΔA=2×2/3×10-5×50×80=0/184 cm2
ΔA=A2-A1A2=A1+ΔA
A2=50+0/184=50/184 cm2
تألیفی

انبساط گرمایی

25 یک ظرف شیشه‌ای به حجم یک لیتر در دمای 30 °C به طور کامل از گلیسیرین پر شده است. اگر دما را به 50 °C برسانیم، چند سانتی‌متر مکعب گلیسیرین از ظرف بیرون می‌ریزد؟ (αشیشه=10-5 1K و βگلیسیرین=5×10-4 1K)

  1.  
    47
       
  2.  
    4/7
       
  3.  
    94
       
  4.  
    9/4
       

پاسخ: گزینۀ 4
در این افزایش دما حجم ظرف و گلیسیرین هر دو افزایش می‌یابد اما چون افزایش حجم مایعات از جامدات بیشتر است مقداری گلیسیرین از ظرف بیرون می‌ریزد:
1 L=1000 cm3 , ΔT=5030=20 °C
ΔVگلیسیرینΔVظرف=βگلیسیرینV1ΔT3αشیشهV1ΔT
ΔVگلیسیرینΔVظرف=βگلیسیرین3αشیشهV1ΔT
=5×1043×105×103×20=9/4 cm3

ریاضی 86

انبساط گرمایی

26 در دمای صفر درجۀ سلسیوس حجم ظرف شیشه‌ای توسط یک لیتر جیوه کاملاً پر شده است. وقتی دمای مجموعه را به 80 درجۀ سلسیوس می‌رسانیم 12 cm3 جیوه از ظرف خارج می‌شود. اگر ضریب انبساط حجمی جیوه 1/8×10-4 K-1 باشد، ضریب انبساط خطی شیشه در SI چقدر است؟

  1.  
    1/2×10-4
       
  2.  
    10-4
       
  3.  
    10-5
       
  4.  
    2×10-5
       

پاسخ: گزینۀ 3
V1جیوه=V1ظرف=1 L=103 cm3
ΔVجیوه-ΔVظرف=12 cm3
ΔVجیوه=βجیوهV1Δθ=103×1/8×10-4×80=14/4 cm3
ΔVجیوه-ΔVظرف=14/4-ΔVظرف=12
ΔVظرف=2/4 cm3
ΔVظرف=βظرفV1Δθ  β=3α  3αV1Δθ=2/4
3×α×103×80=2/4α=10-5 k-1
ریاضی 87

انبساط گرمایی

27 دو کرۀ مسی A و B با شعاع اولیۀ مساوی در نظر بگیرید که درون کرۀ A حفرۀ توخالی وجود دارد. اگر دمای آن‌ها را به یک اندازه بالا ببریم کدام رابطه بین افزایش شعاع کره‌ها و همچنین گرمای گرفته شده توسط کره‌ها برقرار است؟

  1.  
    ΔRB=ΔRA
    ،
    QB>QA
       
  2.  
    ΔRB<ΔRA
    ،
    QB>QA
       
  3.  
    ΔRB>ΔRA
    ،
    QB<QA
       
  4.  
    ΔRB=ΔRA
    ،
    QB<QA
       

پاسخ: گزینۀ 1
با توجه به رابطۀ ΔL=αL1Δθ چون شعاع اولیه و جنس کره‌ها یکسان است بنابراین تغییر شعاع آنها یکسان خواهد بود.
با توجه به رابطۀ Q=mcΔθ و اینکه کرۀ B توپر است (mB>mA) گرمای گرفته شده توسط آن نیز بیشتر است.
ریاضی 91

انبساط گرمایی

28 به یک میله آنقدر گرما می‌دهیم تا طول آن یک درصد افزایش یابد. حجم آن تقریباً چند درصد افزایش می‌یابد؟

  1.  
    0/5
       
  2.  
    1
       
  3.  
    2
       
  4.  
    3
       

پاسخ: گزینۀ 4
درصد تغییرات طول برابر است با ΔLL1×100 و درصد تغییرات حجم برابر است با ΔVV1×100:
ΔVV1=3αΔT , ΔLL1=αΔT
ΔVV1=3ΔLL1

درصد تغییرات حجم سه برابر درصد تغییرات طول است.
تجربی 94

انبساط گرمایی

29 ضریب انبساط طولی فلزی 10-5 K-1 است. اگر دمای قطعه‌ای از این فلز را 100 درجۀ سلسیوس افزایش دهیم، حجم آن چند درصد افزایش می‌یابد؟

  1.  
    0/1
       
  2.  
    0/3
       
  3.  
    1
       
  4.  
    3
       

پاسخ: گزینۀ 2
درصد افزایش حجم یعنی مقدار ΔVV1×100:
ΔV=βV1ΔTΔVV1=βΔT
 β=3α  ΔVV1=3αΔT
ΔVV1=3×10-5×100=3×10-3
ΔVV1×100=3×10-3×100=0/3
ریاضی 96

انبساط گرمایی

30 دو کرۀ فلزی A و B اولی توپُر به شعاع 20 cm و دیگری توخالی که شعاع حفرۀ داخلی آن 10 cm است. اگر به دو کره، به یک اندازه گرما بدهیم و تغییر حجم کرۀ A برابر ΔVA و تغییر حجم فلز به کار رفته در کرۀ B برابر ΔVB باشد، نسبت ΔVAΔVB کدام است؟

  1.  
    78
       
  2.  
    1
       
  3.  
    2
       
  4.  
    87
       

پاسخ: گزینۀ 2
چون کرۀ A توپُر و کرۀ B توخالی است پس mB<mA است. از طرفی با توجه به اینکه گرمای یکسانی به دو جرم متفاوت داده شده است بنابراین تغییر دمای آنها نیز متفاوت خواهد بود:
QA=QBmAcΔθA=mBcΔθB
 m=ρV  ρVAΔθA=ρVBΔθB
ΔV=βV1ΔθΔVAΔVB=βV1AΔθAβV1BΔθB=1
×


تست‌های کنکور‌های سراسری درس فیزیک رشته ریاضی
مشاهده
تست‌های تألیفی درس فیزیک رشته ریاضی و تجربی
مشاهده
تست‌های کنکور‌های سراسری درس فیزیک رشته تجربی
مشاهده